Açık Erişim Sistemine Hoş Geldiniz
Bursa Uludağ Üniversitesi, bilimin ve teknolojinin ilerlemesine katkı sağlamayı, açık, tekrarlanabilir ve güvenilir araştırma çıktıları ile uygulamalarını benimseyerek; toplum ve tüm dış paydaşları yararına bilginin geniş yayılımını taahhüt eder.
BUU Açık Erişim Sistemi, öğretim üyelerimiz ve öğrencilerimizin uluslararası standartlara ve fikri mülkiyet haklarına uygun olarak ürettikleri kitap, makale, tez, ansiklopedi, sanat eseri gibi bilimsel ve sanatsal ürünleri sunmaktadır.
Bursa Uludağ Üniversitesi DSpace kullanan lider kurumlardan biridir.
Son Gönderiler
Otonom dronlar için bir akıllı navigasyon ve engellerden kaçınma sistemi
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2025) Mahmoud, Muzzamil Ali Hassan; Yılmaz, Ersen; Fen Bilimleri Enstitüsü; Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı; 0009-0005-3026-9814
Günümüzde otonom İnsansız Hava Araçları (İHA’lar) özellikle yapılandırılmamış ve engelli ortamlarda görev icrası için giderek daha fazla önem kazanmaktadır. Bu tür karmaşık alanlarda güvenli navigasyon ve etkili alan kapsaması, gelişmiş algılayıcı sistemleri ve yapay zeka tabanlı karar verme mekanizmalarını gerekli kılmaktadır. Bu tez çalışmasında, karmaşık ve engellerle dolu orman benzeri ortamlarda otonom İHA güvenli ve verimli kapsama hareketini gerçekleştirebilmesi amacıyla Derin Pekiştirmeli Öğrenme (DPÖ) tabanlı hibrit bir seyrüsefer sistemi geliştirilmiştir. Geliştirilen sistem, küresel düzeyde deterministik bir çim biçme (lawnmower) kapsama planlayıcısı ile yerel düzeyde engel kaçınma yeteneği sağlayan Yumuşak Aktör-Kritik (YAK) algoritmasının entegrasyonuna dayanmaktadır. Sistem, Robot İşletim Sistemi (RİS) Noetic altyapısı ve Gazebo simülasyon ortamı kullanılarak test edilmiştir. Simülasyon senaryoları, farklı boyut ve yoğunlukta engeller içeren 25×25 m ve 50×50 m ölçülerindeki alanlar olarak belirlenmiştir. Her iki senaryoda da sistemin engel algılama hassasiyeti, kaçınma davranışının tutarlılığı ve alan kapsama verimliliği kapsamlı bir şekilde değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçlar, YAK tabanlı engel kaçınma modülünün yüksek yoğunluklu engel bölgelerinde bile kararlı ve etkili bir kaçınma tepkisi ürettiğini ortaya koymuştur. Ayrıca sistem, engellerden kaçınırken görev bütünlüğünü koruyarak kapsama görevini tamamlayabilmiştir. Bu çalışma, DPÖ tabanlı otonom seyrüsefer sistemlerinin, yapılandırılmamış ortamlarda güvenli ve esnek operasyonlar gerçekleştirmesi adına umut verici sonuçlar ortaya koymakta ve benzer uygulamalar için güçlü bir temel sunmaktadır.
STEM etkinliklerinin ortaokul öğrencilerinin problem çözme becerilerine ve STEM mesleklerine yönelik ilgilerine etkisi
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2025) Çavdar, Yüsra; Çalış, Sevgül; Eğitim Bilimleri Enstitüsü; Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı ; Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı; 0009-0002-0322-0984
Bu araştırmada, STEM etkinliklerinin ortaokul öğrencilerinin problem çözme becerileri ve STEM mesleklerine yönelik ilgilerine etkisi incelenmiştir. Çalışma kapsamında deneysel araştırmalardan biri olan ön test-son test yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırma, 2022-2023 öğretim yılında, Bursa ili Nilüfer ilçesinde bulunan İl Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı Bursa İnovasyon Merkezi'nde düzenlenen kursa katılım sağlayan 5, 6 ve 7. sınıf düzeyindeki toplam 22 öğrenci (10 kız, 12 erkek) ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak, problem çözme envanteri, STEM mesleklerine yönelik ilgi ölçeği ve yarı yapılandırılmış görüşme formu, araştırmacı gözlem notları kullanılmıştır. Araştırma kapsamında, son test sonuçlarına yönelik olarak yapılan analizde, STEM etkinliklerinin öğrencilerin problem çözme becerilerini geliştirmede önemli bir katkı sağladığı görülmüştür. Bununla birlikte, teknoloji alanındaki olumsuz değişimler ve mühendislik alanındaki minimal etkiler, bu alanların içeriğinin tekrar değerlendirilmesi gerektiğini göstermektedir. Bu bulgular doğrultusunda, STEM etkinliklerinin özellikle problem çözme becerileri ve fen bilimleri konularında önemli katkılar sağladığını ancak diğer alanlarda yapılan etkinliklerin içeriğinde iyileştirmeler yapılması gerektiğini göstermektedir. Araştırma bulguları kapsamlı bir şekilde analiz edilmiş ve elde edilen sonuçlara dayanarak gelecekteki araştırmalara ve öğretmenlere yönelik çeşitli önerilerde bulunulmuştur.
R-spondin peptitlerini sentezleyen nöronlarda beslenmeye bağlı nöronal aktivasyon varlığının araştırılması ve glutamaterjik sistemin bu aktivasyondaki rolünün belirlenmesi
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2025) Topal, Gonca; Eyigör, Özhan; Sağlık Bilimleri Enstitüsü; Tıp Fakültesi ; Histoloji ve Embriyoloji Ana Bilim Dalı; 0000-0003-0426-2684
R-spondin sentezleyen nöronların anoreksijenik etkileri olduğu ve hipotalamusta eksprese edildiği rapor edilmiştir. R-spondin sentezleyen nöronların etki mekanizmalarını açıklayan çalışmalar mevcuttur ancak, RSPO1 ve RSPO3 nöronlarının regülasyonunda glutamaterjik sistemin rolünü açıklayan litaratür verisine rastlanmamıştır. Tez çalışmamızda; hipotalamusta lokalize birçok nöroendokrin nöronun aktivitesinin düzenlenmesinde rol alan ve eksitatör amino asit glutamatı nörotransmitter olarak kullanan glutamaterjik sistemin ve beslenme ya da glikoz enjeksiyonu gibi periferik bir faktörün RSPO1 ve RSPO3 nöronları üzerindeki etkilerinin gösterilmesi amaçlandı. Bu doğrultuda üç özgün hedef belirlendi. Özgün hedef 1: RSPO1 ve RSPO3 nöronlarının regülasyonunda glutamaterjik sistemin etkileri araştırıldı. Çalışmada hipotalamusun SON ve PVN’de lokalize RSPO1 ve RSPO3 nöronları incelendi ve aktivasyon belirteci olarak c-Fos kullanıldı. Glutamat agonist enjeksiyonları sonrasında aktive olan nöron sayısında anlamlı artış gözlenirken, her üç agonistin enjeksiyonlarından önce özgün antagonist uygulanması, her iki çekirdekte aktive olan RSPO1 ve RSPO3 nöron sayısında istatistiksel olarak anlamlı bir azalmaya yol açtı. Özgün hedef 2: Glutamaterjik sistemin R-spondin nöronlarının beslenme ya da glikoz verilerek uyarılması üzerindeki etkinliği araştırıldı. Beslenme ve ya glikoz enjeksiyonu sonrası aktive olan R-spondin pozitif nöronlar sayısında anlamlı artış gözlenirken, antagonistlerin bu artışı anlamlı olarak baskıladığı belirlendi. Özgün hedef 3 kapsamında ise ikili immünofloresans yöntemi kullanılarak RSPO1 ve RSPO3 nöronlarında glutamat altbirim reseptörlerinin varlığı araştırıldı. RSPO1 ve RSPO3 nöronlarının NMDA ve non-NMDA reseptör alt birimlerininin bir kısmını eksprese ettikleri gösterildi. Sonuç olarak, glutamat agonistleri, besin alımı ya da glikoz uygulaması gibi periferik ya da merkezi sinyallerin RSPO1 ve RSPO3 nöronlarını aktive ettiği ve bu aktivasyonda glutamaterjik sistemin etkin rol oynadığı düşünüldü.
